A’ara’kéha Onkwehón:we Akotonhwéntsya Kanonhweratónhtshera

Yonkwarihwayenterhà:’on tsi ratihnarà:ken shakononhwentsyáhkhwen ne Onkwehón:we tsi niká:yen kèn:’en shihatinakere’ón:we ne tsi nón:we tewanákere. Tewakwé:kon ki’ yonkwaterihwayén:ni ne ayetewarihwayentérha’ne tsi ní:tsi ratihnarà:ken tehotinákhon, shakotiia’tohrará:kon, táhnon tsi ní:tsi yotka’tátye shakotikenhren’serón:nis nonkwehón:we tsi thatinakerényon, ne ó:ni ne ayonkwató:ken’se tsi ní:tsi tekahnerénkhon tsi ní:tsi yoya’takénhas tsi nitewayerányons ne to nenyakota’karí:teke ne owirà:’a nó:nen ohén:ton tánon ohnà:ken yakawennakerá:ton nòn:wa wenhniseratényon.

Kwah tokèn:’on ítkare ne ratihnarà:ken tsi nihonanonhtonnyonhtsherò:tens tsi nonká:ti ne Korahnéha kasnyéhtshera tánon ne kentyohkón:ni, eh yakwaya’tarátye ó:ni ne BORN Ontario. Yonkwarihwayenterhà:’on ne BORN tsi akwé:kon ratihnara’ken’kéha tsi ní:tsi ionkwarò:ron, teionkwarihwathè:ton, ionkwaià:khon, tánon ionkwanonstá:ton ne tsi niyontewiraweyénstha karihwahsetáhtshera. Ó:nen nòn:wa tsyonkwarihwayo’tátye ne Indigenous Data Governance (IDG) kanásta ayakyón:ni, kwah nè:’e ka’nonhkwayentáhkwen ne OCAP Principles (OCAP = Ownership, Control, Access, and Possession), ITK (Inuit Tapiriit Kanatami) táhnon, CARE (Collective Benefit, Authority to Control, Responsibility, and Ethics) táhnon yonkwarihwakwenyenstonhátye ne Onkwehonhwehnéha karihwahsetáhtshera ne ónhka akowenkhón:we.

Ne ki’ ne sénha ayakwaweyentéhta’ne ayakwarihwayentérha’ne ne BORN ne nahò:ten kwah í:ken ne onkwehonwéhsera, yonkwatyà:tare ki’ ne San’yas Indigenous Cultural Safety Program – kwah nè:’e kanonwaientáhkwen ne aonsahatihniotá:ko kakenhronniáhtshera táhnon ne ahatiia’takénha tsi ní:tsi enkanonstá:ton ne Onkwehón:we tsi nihatiweyennò:tens. Akwé:kon ne BORN rotiyo’tényon tká:konte enhontyà:taren enhatirihwayé:rite kí:ken kentyohkón:ni.

IDG kanásta iakyón:ni ne Born, tho ki’ ní:tsi iakhiienawà:se ne Truth and Reconciliation Commission of Canada’s Calls to Action (CTA). Akwé:kon tsi nihotityohkò:tens ne kakorahserá:kon tyakò:nonks ne CTA #55 ne ki’ ne aontahóntkahwe akwé:kon tsi niiawè:ta karihwahsetáhtshera ratirihwanón:tha ne National Council for Reconciliation, ne ki’ wáhi aón:ton aonthró:ri tsi niyoterihwahtentyonhátye tsi niió:re tsi ká:ron na’teskiátere ne Onkwehón:we tsi tyenákere tánon ne yah-Teyonkwehón:we tsi tyenákere. Tsi ní:yoht ne:

• to niyehé:yons ne owirà:’a 
• to niyakota’karí:te ne ka’nisténhsera 
• to niyotkà:te yontón:nis
• to nihononhnhaksèn:’on ne ronatonni’a’shòn:’a táhnon ratiksa’okòn:’a
• to niwatyé:sen ayeyé:na nahò:ten kwah tekyatén:ro kasnyéhtshera